Anatomia narządu płciowego kobiety

Anatomia i fizjologia narządu płciowego kobiety

1. Mons Veneris – wzgórek łonowy
2. Major lip – warga sromowa większa (jedna z pary)
3. Minor lip – warga sromowa mniejsza (jedna z pary)
4. Glans of the clitoris – żołądź łechtaczki
5. Opening of urethra – wejście cewki moczowej
6. Urinary bladder – pęcherz moczowy
7. Vaginal opening – wejście do pochwy
8. Vagina – pochwa
9. Cervix – szyjka macicy

10. Uterus - macica

11. Fallopian tube – jajowód (jedna z pary)
12. Ovary – jajnik (jedna z pary)

1,2,3,4,7- należą do zewnętrznych części genitaliów żeńskich ,wspólnie po ang .zwane ‘vulva’ (z łac. okrycie)

1. Mons Veneris – składa się z tkanki tłuszczowej ułożonej wokół kości łonowej, z zewnątrz przykryty włosami łonowymi, które pojawiają się w okresie dojrzewania płciowego i stają się najbardziej widocznym elementem vulvy

2. Wargi większe – są to płaty skóry zbudowane z obfitej tkanki tłuszczowej, które rozszerzają się ze wzgórka łonowego w dół, tworząc skraje vulvy. Z zewnętrznej strony mogą być pokryte włosami łonowymi. Jako, że zazwyczaj przylegają bardzo blisko siebie, przykrywają resztę elementów vulvy.

3. Wargi mniejsze – są to wąskie płaty skóry mocno wyposażone w naczynia krwionośne i zakończenia nerwowe. W rezultacie są całkiem wrażliwe na dotyk. Wargi mniejsze łączą się przy górze tworząc malutki kawałek skóry przykrywający łechtaczkę tzw. kapturek łechtaczki.

4. Łechtaczka – żołądź łechtaczki zlokalizowana jest poniżej wzgórka łonowego, w punkcie gdzie spotykają się wargi mniejsze, formując kapturek. Zewnętrznie można zauważyć pod kapturkiem żołądź łechtaczki. Trzon łechtaczki to krótki cylindryczny narząd zbudowany głównie z tkanki erekcyjnej, z dwóch gąbczastych ciałek, które szybko mogą zostać wypełnione krwią i przez to spowodować, że cały narząd stanie się sztywny i powiększony. Dalej w głąb trzon łechtaczki rozdziela się na dwa odnóża. Wszystkie te struktury pęcznieją pod wpływem stymulacji seksualnej. Jak również odnosi się to do tkanki gąbczastej otaczającej wejście cewki moczową.

Żołądź – możliwe jest gromadzenie się pod kapturkiem wydzielin genitalnych (smegma) co może powodować podrażnienia i inne problemy. Jest niezwykle wrażliwa na dotyk, dzięki temu że jest wyposażona w niezliczona ilość zakończeń nerwowych. W odróżnieniu od penisa nie wystaje lecz cofa się z powrotem pod swoje przykrycie, kapturek. Jest łatwo pobudliwa przez stymulacje mechaniczną i stanowi zasadniczą rolę w kobiecym podnieceniu seksualnym.

Narząd przyjemności – przeciętnie trzon łechtaczki ma długość 2,5cm i jest niezauważalny. Jednak w stanie podniecenia może napęcznieć do dwukrotności swojej średnicy, i reszta tkanki odpowiednio pęcznieje również. Ten cały system tkanki erekcyjnej może być nazywany systemem łechtaczkowym lub łechtaczką po krótce. Sprawia to łatwiejszym porównanie do penisa, nawet w odniesieniu do wielkości. Ponadto łechtaczka jest oczywiście najważniejszym organem przyjemności u kobiety, i nie ma żadnej funkcji reproduktywnej.

OGÓLNIE RZECZ BIORĄC ŁĘCHTACZKA JEST BARDZIEJ NARZĄDEM WEWNETRZNYM NIŻ ZEWNETRZNYM. Zaliczana jest do zewnętrznych ze względu na przestarzałe tradycje książkowe.

7.Wejście pochwy – leży poniżej wejścia cewki moczowej, które u kobiet jest niezależne od organów płciowych i używane jest tylko do wydalania moczu. Wejście cewki moczowej jest bardzo malutkie i leży mniej więcej w połowie drogi między łechtaczką, a wejściem pochwy. Dla kontrastu wejście pochwy jest raczej duże, jednakże może być częściowo zamknięte przez cienką membranę zwaną błoną dziewiczą.

Błona dziewicza – nie ma żadnej biologicznej funkcji, jednak w niektórych starożytnych i nawet nowoczesnych kulturach dawano jej psychosocjalną wartość.

- wierzono że nie zerwana błona dowodzi dziewictwa kobiety, czyli jej doświadczenia seksualnego, jednakże jest to tylko przesąd

- może zostać zerwana bardzo łatwo nie tylko podczas stosunku koitalnego (dopochwowego) ale podczas uprawiania sportu, masturbacji, wkładania tamponu po raz pierwszy a czasem może pozostać nienaruszona podczas wkładania palców lub penisa, czasem w ogóle jej nie ma

- różni się u każdej kobiety

- jej zerwanie może spowodować trochę dyskomfortu i krwawienia jednak nie ma powodów do obaw przed odczuwanie wielkiego bólu

- wokół wejścia do pochwy położone są gruczoły Bartholin`a, większy z nich wydziela małą ilość nawilżającej cieczy. Jednak większość nawilżenia potrzebnego do stosunku koitalnego nie jest dostarczana przez te gruczoły lecz przez samą pochwę.

8,10,11,12 – wewnętrzne narządy płciowe kobiety

12. Jajniki-żeńskie gruczoły płciowe, gonady, wielkości orzecha włoskiego, podwójna funkcja:

-produkują komórki jajowe uwalniane przez jajowody

-produkują hormony wydzielane bezpośrednio do krwi

Produkcja komórek jajowych.

- zanim urodzi się dziewczynka, wszystkie komórki które później zmienią się w komórki jajowe są już uformowane w jej jajnikach. Na początku zwane są oocytami, później dojrzewają do oocytów 1 rzędu, następnie 2 rzędu, z których niektóre zostaną dojrzałymi komórkami jajowymi.

- każda dziewczynka rodzi się z ok.500.000 oocytami 1 rzędu, które pozostają w swoim zawieszonym rozwoju dopóki nie osiągnie ona okresu dojrzewania płciowego w trakcie tego czasu większość z nich obumiera; jak już osiągnie dojrzałość płciową nie będzie ich więcej niż 30.000 które zdolne są do dalszego rozwoju; w wieku 30 lat liczba ta spada do 10.000 a kiedy kobieta osiąga menopauzę nie ma już żadnych oocytów

- gdy proces produkcji komórek jajowych wznawia się po okresie dojrzewania płciowego, każdego miesiąca jedna lub kilka dojrzałych komórek płciowych produkowana jest przez któryś z jajników aż oba przerwą działalność w wyniku menopauzy

- każdy oocyt jest przechowywany w pęcherzyku z odżywczych komórek-każdego miesiąca pod wpływem pewnych hormonów, jeden z pęcherzyków rośnie do rozmiaru gdzie ukazuje się jako większy pęcherz na powierzchni jajnika(zwany jest pęcherzykiem Graafa, po anatomie holenderskim); podczas wzrostu oocyt 1 rzędu, zawierający 46 chromosomów jak każda inna komórka ciała kobiety dzieli się na dwie nowe komórki o bardzo nieproporcjonalnych rozmiarach: duży oocyt 2 rzędu i malutkie ciałko biegunowe, każda z tych komórek ma 23 chromosomy, następnie ciałko obumiera

- jedynie oocyt 2 rzędu pozostaje do dalszego dojrzewania, unosi się bezwiednie w pęcherzu zawierającym płyn; następnie pęcherz pęka, uwalniając oocyt 2 rzędu do przestrzeni brzusznej; to uwolnienie zwane jest owulacją; następnie oocyt 2 rzędu wnika w najbliższy jajowód

- oocyt 2 rzędu znów dzieli się na dwie komórki nierównych rozmiarów: dużą ootyde (dojrzała komórka jajowa)i malutkie ciałko polarne; jednakże tym razem podział reprodukuje a nie dzieli liczbę chromosomów-każda nowa komórka zachowuje 23 chromosomy(w tym jeden x); ten ostatni podział oraz wydalenie drugiego ciałka polarnego zdarza się tylko po zapłodnieniu; podczas gdy drugie ciałko polarne obumiera tak jak pierwsze-23 chromosomy dojrzałej komórki jajowej łączą się z 23 chromosomami komórek nasienia, formułując nową komórkę(zygotę)która zawiera 46 chromosomów jak każda inna komórka ciała ludzkiego

Produkcja hormonów:

Jajniki tak jak i jądra produkują hormony. Zostały one podzielone na hormony żeńskie(estrogeny)i męskie(androgeny).Jednakże terminy te są niezbyt odpowiednie gdyż zarówno hormony męskie jak i żeńskie można znaleźć i w żeńskim i męskim ciele. Jedynie różni się ilość i równowaga u obu płci. W dodatku oprócz powyższych dojrzała seksualnie kobieta produkuje również hormon zwany progesteronem. Produkcja jego odbywa się w połączeniu z ciałkiem żółtym(korpus luteum)które formowane jest z pękniętego pęcherza po owulacji. Podczas płodnych lat kobiety, zarówno estrogeny jak i progesteron pełnią ważna rolę w jej cyklu reprodukcyjnym.

11. Jajowody – Lokacja, kształt i funkcja.

Jajowody (Fallopian tube, po włoskim anatomie Fallopio) prowadzą od jajników do macicy. Są czasem zwane oviducts (z łac.ścieżki jajeczek)co dokładniej opisuje ich rolę. Umożliwiają komórce jajowej przejście w dół do miejsca gdzie mogłaby się zagnieździć w wypadku zapłodnienia. Umożliwiają również drogę dla plemników które wpływają z macicy w górę by dostać się do komórki jajowej. Szeroki koniec jajowodu ma kształt palcopodobny, który porusza się po powierzchni jajnika(fimbria); z drugiej strony koniec sięga bezpośrednio do środka macicy; Zapłodnienie jajeczka następuje zazwyczaj w wyższej części jajowodu. W środku jajowodu jest niezliczona ilość wyrostków włosopodobnych (cillia) których ruchy wraz z mięśniową działalnością jajowodu, powodują ześlizgnięcie się komórki jajowej do macicy.

10. Macica – lokacja, kształt, funkcja.

Macica (łac.łono) jest umięśnionym organem który jest umiejscowiony pomiędzy i lekko poniżej jajników, w centrum podbrzusza. Kształt macicy, która ma około 7cm długości, przypomina gruszkę odwróconą do góry dnem. Jajowody wchodzą w macice przy górze. Szersza, górna część macicy zwana ciałem macicy jest zazwyczaj wypychana wokół kopuły pęcherza moczowego; jest oddzielona od dolnej węższej części niewielkim ogranicznikiem. Ta dolna część zwana jest szyjką macicy albo cervix, i zakańcza się w głębokiej części pochwy. Szyjka macicy posiada małe wgłębienie za pomocą, którego plemniki mogą podróżować z pochwy do macicy. Jednakże, oprócz pewnego okresu podczas owulacji, wgłębienie szyjki macicy jest zatknięte przez nieprzepuszczalny śluz.

Warstwy ścianki macicy:

1.zewnetrzne pokrycie zwane perimetrium

2.środkowe,umięśnione-myometrium

3.wewnętrzne,zwane endometrium

Endometrium składa się ze specjalnej tkanki która pogrubia się każdego miesiąca, gdy macica przygotowuje się do możliwej implantacji zapłodnionego jajeczka. Gdy nie następuje implantacja endometrium obumiera i jest uwalniane poprzez szyjkę macicy i pochwę podczas menstruacji.

Macica podczas ciąży.

W przypadku ciąży macica rozszerza się z rosnącym łożyskiem. Specjalna mięśniowa struktura myometrium nie tylko pozwala na takie ogromne rozszerzenie, ale również dostarcza potrzebnego naprężenia podczas porodu, gdy w końcu łożysko zostaje wydalone. Mięśnie macicy również odgrywają rolę podczas orgazmu.

8. Pochwa – lokacja, kształt, funkcja.

Pochwa jest umięśnionym przewodem o długo ok.3,5 cała, wydłużającym się od macicy po swoje ujście, które jest częścią vulvy. Funkcje:

1.Umożliwia drogą cieczy menstrualnej z macicy na zewnątrz.

2.Służy jako „pojemnik” na męskiego penisaJ i jego wydalonej spermy, która potem może przedostać się do szyjki macicy.

3.Umożliwia przedostanie się dziecka podczas narodzin z macicy na zewnątrz.

Ścianki pochwy – w trakcie niektórych warunków, pochwa jest rozszerzonym przewodem. Jej wewnętrzna powierzchnia, jak ta w jamie ustnej, zawiera różne rodzaje organizmów, które żyją w zdrowej, ekologicznej równowadze. Równowaga może zostać zaburzona, w przypadku chemicznej działalności. Z tego powodu wydzieliny pochwowe powinny być unikane. Pochwa czyści sama siebie poprzez własną sekrecję. Poza tym posiada specjalną ochronę przez zakażeniem. Ścianki macicy, które leżą blisko siebie, zawierają komórki krwi oraz śluzu, żadnych gruczołów i trochę zakończeń nerwowych. Podczas seksualnego podniecenia, ścianki te wydzielają wodnistą substancję, która służy jako nawilżacz podczas stosunku. Bez tego nawilżenia włożenie penisa mogłoby być bardzo bolesne dla obojga partnerów

CYKL MENSTRUACYJNY

- kobieta zyskuje możliwość reprodukcji podczas okresu dojrzewania i traci ją przy wczesnej 50ce

- jednakże nawet w swych płodnych latach może zostać zapłodniona tylko w specyficznym czasie w miesiącu gdy jeden z jej jajników uwalnia komórkę jajową

- miesięczne powtarzanie się tego wydarzenia, wraz ze zmianami w ciele kobiety konstytuują żeński cykl reprodukcyjny

- głównym jego objawem jest menstruacja(miesięczne krwawienie)

- z tego powodu cykl reprodukcyjny nazywa się również cyklem menstruacyjnym

- pierwsza menstruacja zachodzi zazwyczaj między 11 a 13 rokiem życia dziewczynki

- jednakże druga może być bardziej odległa niż miesiąc w czasie

- podczas adolescencji cykle menstruacyjne zazwyczaj są regularne

- u dojrzałej kobiety cykle menstruacyjne powtarzają się zwykle co 28 do 35 dni, jednakże nadal możliwa jest jakaś nieregularność

- nieregularność zwiększa się wraz z wiekiem kobiety aż po menopauzie, menstruacje zanikają

Cykl menstruacyjny: Trzy fazy cyklu menstruacyjnego.

1. Przygotowanie do owulacji:

- endometrium zaczyna rosnąć po menstruacji

2. Przygotowanie do implantacji:

- endometrium przygotowuje się do implantacji blastocysty

3. Menstruacja:

- jeśli nie nastąpi implantacja, endometrium pęka i jest wydalone podczas menstruacji

A - endometrium

B - szyjkowy śluz

C - odłączone endometrium zostaje wydalane

D - przestrzeń odłączona

FSH- hormon stymulujący wzrost pęcherzyka

E - estrogen

LH - hormon luteinizujący

P – progesteron - którego poziom podwyższa się znacznie w obrębie 24 godzin po owulacji

Funkcją cyklu menstruacyjnego jest przygotowanie nabłonka podbicia macicy na możliwa implantacje zapłodnionego jajeczka (kom. jajowej). Jeśli implantacja nie nastąpi nabłonek się przerywa i jest wydalony przez pochwę. To wydalenie zwane jest krwawieniem menstruacyjnym lub zwyczajnie menstruacją.

Gdy krwawienie ustanie, przygotowanie podbicia macicznego – a co za tym idzie cały cykl startuje od nowa. Teoretycznie określenie cyklu menstruacyjnego mogło by się zacząć od każdej z jego faz. Na potrzeby medycznych kalkulacji, dla przykładu, cykl menstruacyjny uznaje się za rozpoczęty z pierwszym dniem menstruacji a kończy ostatnim dniem przed menstruacją. Jednakże, w teraźniejszym kontekście bardziej przydatne jest uważanie za początek rozrostu jajeczka i stopniowe pogrubianie podbicia macicznego (endometrium).

Opis cyklu:

1. Przygotowanie do owulacji.

Gdy ustanie wydzielina menstruacyjna, podbicie macicy jest bardzo wąskie. Jednakże poszerza się poprzez wpływ estrogenu, hormonu produkowanego przez jajniki i uwalnianego do krwi. Zwiększający się poziom estrogenu powoduje również rozrost pęcherzyka Graafa pokrywającego niedojrzałą komórkę. Tylko jeden z pęcherzyków dokończy wzrost a drugi się cofnie. Po maksymalnie 2 tygodniach, pęcherzyk pęknie i uwolni kom. jajową. To uwolnienie zwane jest owulacją. Podczas owulacji podbicie macicy rozrosło się na tyle by być gotowym do możliwej implantacji.

Owulacja wydarza się ok.14 dni przed rozpoczęciem kolejnej menstruacji. Jeśli nie nastąpi implantacja, podbicie macicy zostanie wydalone 2 tygodnie później. Licząc w tył w cyklu menstruacyjnym 28 dni, owulacja wydarza się 14 dnia, w cyklu 35 dniowym wydarza się 21 dnia. Innymi słowy podczas gdy okres między owulacją a następna menstruacją jest stały, to ten między menstruacją a kolejną owulacją może się różnić. Pary które stosują kalendarzyk jako metodę antykoncepcji powinny mieć to na uwadze.

2. Przygotowanie do implantacji.

Krótko po owulacji, pęcherzyk który oplata komórkę jajową zaczyna produkować nowy hormon zwany progesteronem. Produkcja tego hormonu wzrasta bardzo mocno po owulacji, gdy przerwany pęcherzyk zamienia się w ciałko żółte (corpus luteum). W dodatku progesteron który pełni ważna rolę w zakończeniu przygotowania podbicia macicy, ciałko żółte kontynuuje również produkcję estrogenu. Pod wpływem tej hormonalnej stymulacji, podbicie macicy osiąga w końcu odpowiednie zagęszczenie i jest gotowe do implantacji.

Po uwolnieniu z jajnika, komórka jajowa wchodzi w najbliższy jajowód i zaczyna podróż do macicy. W obrębie kilku godzin, przechodzi swoją dojrzałość do końca i jest gotowe do zapłodnienia. Po zapłodnieniu, komórka jajowa rozwija się w pęcherz komórek który kontynuuje swoją podróż przez jajowód do macicy, gdzie trafia ok.3 dni później. Następnie po kolejnych 3/4 dniach, zaczyna się zagnieżdżać w odżywcze podbicie macicy, tym samym zapoczątkowując ciąże. Ciąża pomaga utrzymać ciałko żółte i jego produkcję estrogenu i progesteronu. W rezultacie nie następuje nowa owulacja i podbicie macicy nie rozpada się. Innymi słowy, w przypadku ciąży, cykl menstruacyjny zostaje zawieszony i nie wchodzi w trzecią fazę.

3. Menstruacja.

Zapłodnienie jest możliwe tylko do 24 godzin po owulacji. Jeśli komórka jajowa nie wejdzie w reakcję z plemnikami zwyczajnie obumiera i się rozpada. Oczywiście nie następuje wtedy implantacja. W rezultacie grube podbicie macicy nie jest już potrzebne i zaczyna się rozpadać. Zmarnowany materiał zawierający śluz, tkankę podbicia i trochę krwi jest wydalany przez pochwę. To wydalenie jest zwane krwawieniem miesięcznym lub menstruacją (z łaciny –miesiąc). Zwykle trwa 3 do 5 dni. Popularnie ten czas jest zwany „okresem”. Pierwszy dzień menstruacji jest uważany za pierwszy dzień całego cyklu.

Cykl menstruacyjny - kwestie praktyczne:

1. Dyskomfort podczas i przed menstruacją (PMS).

Kobieta w trakcie okresu może odczuwać fizyczny dyskomfort, taki jak bóle pleców, głowy lub skurcze w okolicach miednicy. Rzeczywiście niektóre kobiety nabywają tych symptomów kilka dni wcześniej. Jest mówione o tym jako o „zespole napięcia przedmiesiączkowego” (PMS). Takie menstrualne dyskomforty mogą być załagodzone poprzez zdrowy tryb życia, ćwiczenia fizyczne i w wielu przypadkach lekarstwa. Rzadko istnieje potrzeba przerwania codziennych czynności. Dla przykładu menstruująca kobieta może uczestniczyć w sportach bez uszczerbku na zdrowiu.

2.Tampony i podpaski.

Większość dzisiejszych nowoczesnych kobiet nosi tampony podczas okresu. Zrobione są z bawełny lub innego chłonącego materiału i wkłada się je do pochwy gdzie przyjmują wydzielinę menstruacyjną. Jęsli są wymieniane dosyć często nie ma żadnych medycznych obiekcji do ich użycia. W przypadku mocniejszego krwawienia, odpowiedniejsze wydają się podpaski.

3.Stosunek seksualny.

Kiedyś było to mocno zabronione, kobiety uważane były za „nieczyste” w tym okresie, uważano również że mężczyzna współżyjący wtedy z kobietą może zachorować. Nowoczesne badania ukazały to jako przesądy i uprzedzenia, z medycznego punktu widzenia nie ma żadnych przeciwwskazań do współżycia w tym okresie. Niektóre kobiety są wręcz bardziej czułe przed lub podczas okresu. Jednak nadal niektóre pary mają obiekcję natury higienicznej związanej z krwawieniem.

W tych przypadkach można rozważyć użycie wkładki domacicznej. Nie tylko zatrzyma krwawienie ale również stanowi metodę antykoncepcji. Koniec końcem plemniki mogą pozostawać żywe w ciele kobiety przez kilka dnia cykl menstruacyjny może być nieregularny. Wcześniejsza owulacja nigdy nie powinna być wykluczona z całą pewnością.

Cykl menstruacyjny: Menopauza.

Przeważnie między 45 a 50 wiekiem życia kobieta zaobserwuje że jej cykl menstruacyjny zaczyna być coraz bardziej nieregularny podczas gdy w końcu zaniknie całkowicie. Ten całkowity ostateczny i stały zanik zwany jest menopauzą. Szerszy termin – klimakterium- odnosi się do ogólnych zmian fizycznych i psychologicznych które zachodzą w tym okresie w ciele kobiety.

Symptomy:

- liczba oocytów spada do zera, ustaje produkcją hormonów potrzebna do utrzymania podbicia macicznego

- może to powodować bóle głowy, zawroty głowy, znużenie, bezsenność i depresje

- innym symptomem może być „gorący rozlew” lub krótkie doznanie ciepła na całym ciele

- taki rozlew może trwać kilka minut i mogą po nim następować dreszcze i intensywne pocenie

- można to osłabić i ominąć poprzez leczenie hormonalne

- w większości wypadków klimakterium nie trwa dłużej niż ok. dwóch lat

Stopniowa utrata płodności.

Pomimo, że menstruacje stają się coraz rzadsze to owulacje(co za tym idzie poczęcie)są nadal możliwe. Kobietom które nie chcą zajść w ciąże podczas klimakterium radzone jest używanie antykoncepcji. Po jednym roku bez menstruacji, można uznać że nie jest ona zdolna do zapłodnienia. Utrata płodności nie dotyka kobiecej wrażliwości / reaktywności seksualnej. Właściwie wiele kobiet odnawia i zwiększa swoje zainteresowanie związane ze współżyciem gdy nie muszą się już obawiać o ciążę.

PIERSI – jakkolwiek żeńskie piersi nie mogą być rozpatrywane jako narządy płciowe w wąskim tego słowa znaczeniu, stanowią one wielką rolę w podnieceniu seksualnym ale również podczas karmienia noworodka. W tym sensie można je rozpatrywać jako posiadające funkcję erotyczną oraz reproduktywną.

Piersi dojrzałej kobiety to dwie poduszeczki tkanki tłuszczowej oraz otaczającej jej gruczoły mleczne(sutkowe). Gdy kobieta urodzi dziecko te gruczoły zaczynają produkować mleko do specjalnych przewodów prowadzących do sutków. Sutki zbudowane są z gładkiej tkanki która zawiera liczne zakończenia nerwowe, są bardzo wrażliwe na dotyk i mogę nabrzmiewać podczas podniecenia seksualnego. Okolica na około sutków jest różowa, ale staje się ciemniejsza podczas ciąży. Żeńskie piersi wykształcają się podczas okresu dojrzewania poprzez stymulacje hormonalną. Ich kształty i wielkość jest zdeterminowana genetycznie.

Znaczenie seksualne – dla wielu mężczyzn i kobiet piersi mają ogromne znaczenie. W zależności od kultury ich kształt i wielkość różnorodnie jest oceniany jako atrakcyjny. Pojęcie piękna różni się w różnych kulturach jak również w obrębie jednej.