Seksualność kobiet z zaburzeniami odżywiania
Klasyfikacja
ICD-10 Zaburzenia odżywiania F50
DSM-IV-TR Zaburzenia odżywiania 307.50
Zaburzenia odżywiania
Jadłowstręt psychiczny(anorexia nervosa)
Żarłoczność psychiczna(bulimia nervosa)
Anoreksja
Francuski psychiatra Louis-Victor Marcé dokonał pierwszego opisu anoreksji w 1859 roku. Dr Ernst-Charles Lasčgue i Sir William Gull w 1873 roku opublikowali pracę, w której po raz pierwszy anoreksja została uznana za chorobę psychiczną. Dzisiaj anoreksję uznaje się za chorobę cywilizacyjną.
Polega ona na celowej utracie wagi przez chorującą osobę. Niektórzy specjaliści widzą w tej chorobie i definiują ją poprzez spektrum objawów dysmorfofobii. Osoba chora odczuwa lęk, gdyż według własnych sądów nie spełnia wymogów otoczenia co do własnego wyglądu, a ponadto postrzega w sposób zaburzony swoje ciało. Wyznacza sobie ona bardzo niski limit wagi, którą musi utrzymać, albo osiągnąć. Anoreksja dotyczy przeważnie dziewcząt i kobiet w przedziałach wiekowych 10-13 oraz 16-21 lat.
W anoreksji występują:
niska samoocena, poczucie beznadziejności i brak wiary w siebie,
niezadowolenie ze swojej figury,
zaburzone postrzeganie obrazu własnego ciała,
lęk przed dorosłością i dojrzewaniem
Bulimia
Gerald Russell, psychiatra w 1979 roku wyodrębnił spośród swoich pacjentek z rozpoznaniem anoreksji, te które miewały napady niekontrolowanego objadania się Bulimię trzeba odróżnić od innych zaburzeń związanych z objadaniem się.
Chorzy przejadają się bardzo często, a następnie stosują sposoby kontrolowania wagi ciała, które mogą być niebezpieczne dla zdrowia. Jest to zaburzenie psychogenne, a osoby nim dotknięte zwykle czują się głodne nawet tuż po zjedzeniu. Niekiedy wymioty przynoszą tak wielką ulgę, że chorzy przejadają się ponownie po to by je znowu wywołać. Emocja lęku, znudzenie, stres czy uczucie przykrości potrafią wyzwalać u pacjentów okresy obżarstwa.
Bulimia - przyczyny
brak bliskiej osoby, z czym chory nie potrafi sobie poradzić
problemy z samoakceptacją
konflikty rodzinne
zaburzenia mechanizmów samoregulacji i samokontroli
uszkodzenie ośrodka sytości w mózgu
emocjonalne zaniedbanie dziecka w dzieciństwie
brak akceptacji przez grupę rówieśniczą (wiążący się często ze zmianą środowiska)
bycie ofiarą przemocy seksualnej (zwłaszcza w dzieciństwie)
Anoreksja seksualna
„Anoreksja seksualna to brak ochoty na seks i strach przed intymnością. Jej pierwsze symptomy to różnego rodzaju lęki związane z seksem, objawiające się przedwczesnym wytryskiem i spadkiem libido. Dotyczy ona osób uzależnionych od seksu - seksoholików, którzy chętnie odwiedzają kluby ze striptizem, korzystają z usług prostytutek czy surfują namiętnie po stronach porno.
Są seksualnymi anorektykami, bo przeraża ich jakikolwiek rodzaj relacji z wyjątkiem płatnego seksu, anonimowego doświadczenia czy jednorazowej przygody. Mają awersję nie do seksu, lecz do intymności.”
Menstruacja
Brak miesiączki u
-30% kobiet z anoreksją
-86% z bulimią
Regularne miesiączkowanie u
- 20% kobiet z anoreksją
- 46% z bulimią
Zatrzymania miesiączki w przeszłości u
- 88% kobiet z anoreksją
- 78% z bulimią
Anoreksja
dochodzi do zmian biologicznych, które wpływają na seksualność,
jeżeli anoreksja rozpoczęła się przed okresem dojrzewania, to wskutek zahamowania rozwoju na poziomie ciała, np. zaburzeń wydzielania hormonów, może nie pojawić się potrzeba seksualna,
w późniejszym wieku, tzn. gdy choroba pojawiła się po menarche, zaburzenia poziomu hormonów mogą „wyzerować” libido
osoby chore „nie potrzebują” seksu
często odmawiają sobie „przyjemności seksualnej” na podobnej zasadzie jak „przyjemności z jedzenia”
pozwolenie sobie na odczuwanie pożądania jest „oznaką słabości”
uważa się, że choroba ta może wiązać się z lękiem przed dorośnięciem, przed zmianami zachodzącymi w ciele oraz wejściem w rolę seksualną jako dorosły
anoreksja a unikanie przyjemności seksualnej
przyjemność może być tożsama z zagrożeniem, satysfakcja czerpana z unikania przyjemności
unikanie jedzenia, unikanie seksu – oznacza „nie branie nic do (środka) ciała”
najważniejsze dla chorego jest utrzymanie swojego ciała jak najdalej od wszelakiego wpływu innych, którzy na ciało mogą mieć wpływ
ograniczanie jedzenia, ograniczanie seksu – jako ćwiczenie kontroli absolutnej
nic nie dostanie się „do środka” zanim nie przejdzie przez „bramkę kontrolną” anoreksji
seks wymaga intymności
seks z definicji wymaga intymności, nawet gdy nie angażujemy głębszych emocji (niezależnie, czy jest to dobre, czy złe przeżycie)
pomimo pragnień przeżywania intymności, chory obawia się jej
budowanie intymności wydaje się chorym zbyt trudne, żeby się go podjęli
„dopuszczanie innych”
droga do „zdrowego” seksu ma u anorektyków zazwyczaj mało wspólnego z samym seksem
seks wymaga zaufania obiektom spoza „Ja”
pierwszą osobą obdarzaną zaufaniem przez osobę chorą jest zazwyczaj terapeuta, chora uczy się zaufania i rozszerza je na akceptację jedzenia oraz związków z innymi
Bulimia
zmiany biologiczne
zaburzenie poziomu hormonów, zaburzenia równowagi elektrolitowej może powodować obniżenie potrzeby seksualnej
może dojść do zatrzymania miesiączki, lub znacznej deregulacji cyklu
podczas gdy anorektyczki są zazwyczaj skoncentrowane głownie na sobie, tak bulimiczki często martwią się o swój odbiór przez innych
poczucie bezwartościowości sprawia, że chore nie dopuszczają do siebie myśli o byciu dla kogoś atrakcyjną
brak zaufania do innych i do samej siebie
chora nie ufa sobie, ponieważ „zawodzi” w momentach gdy ulega presji zjedzenia
potencjalny partner prawiący komplementy uważany jest często za „wroga” (on na pewno kłamie, jak on może mówić, że jestem atrakcyjna, przecież to nieprawda)
redukcja napięcia emocjonalnego
wymioty pełnią rolę regulującą emocje, zwłaszcza w zaawansowanym stanie choroby wymioty mają obniżyć napięcie, a nie regulować wagę
redukcja napięcia emocjonalnego poprzez wymioty działa demotywująco na podejmowanie zachowań seksualnych
Urologia
zaburzenia seksualne w anoreksji, bulimii